Trefwoord: de indeling van het denken

het hogere en het lagere denken

Persoonlijk heb ik lang gedacht dat er hoger en lager denken bestaat. Enerzijds is dit wel zo, maar anderzijds ook niet; hierover verder meer.

Eén bepaalde zin, met name "hij die het denken volkomen beheerst" (1) bracht me tot nadenken. Het zou, aldus deze uitspraak, mogelijk zijn om het denken volkomen te beheersen. Volgende vraag: wie of wat beheerst het denken? Al snel werd duidelijk dat het denken een instrument * is. Indien het denken een instrument is, dan is de vraag "wie of wat bedient dit instrument?" dezelfde vraag als "wie of wat beheerst het denken?".
Bij het lagere denken is dit voornamelijk begeerte *Het hogere denken wordt aangestuurd door geest.

Nog even terugkomen op het denken als instrument. Het denken op zich is noch helder noch troebel, noch hoger noch lager, noch zuiver noch onzuiver. Het is te vergelijken met water, ook water past zich volledig aan aan zijn omgeving, het kan "de stilte zelf zijn" en het kan een gigantische waterval zijn, en altijd blijft het water. Water is kleurloos, en valt hierdoor nauwelijks op. Ook het denken is "kleurloos", je kijkt er dwars doorheen en je ziet wat er achter steekt, maar niet het denken op zich. Wat zie je er doorheen? Je ziet de bedienaar van het instrument denken. Al naar gelang zie je een zeer zuiver